PRANATACARA PAHARGYAN

Tuladha Atur Pambuka Panatacara
Pasrah Panampining Lamaran

Bismillahirrohmanirrohim
Assalamu alaikum Wr. Wb.

Panjenenganipun para pepundhen, para sesepuh, para pini sepuh ingkang hanggung mastuti dhumateng pepoyaning kautaman ingkang pantes pinundhi, para duta saraya saking kadang besan sutresna ingkang pantes kinurmatan, para lenggah kakung putri, kadang wredha ingkang winantu suka basuki.
Mradapa keparengipun Bp. ___________ sekalihan sumrambah para kulawangsa ing kalenggahan punika kula piniji pinangka pambiwara wontenipun upacara pasrah panampining upakarti miwah lamaran kinaryajejangkeping tata cara salaki rabi.
Namung saderengipun kula ngaturaken urut reroncening adicara ingkang sampun karakit dening para kulawarga, cundhuk kaliyan kuncaraning bangsa ingkang linambaran agunging Pancasila sumangga nun kula dherekaken ngaturaken puji syukur wonten ngarsa dalem Allah ingkang Maha Agung, karana ageng barokah saha rahmat ingkang sampun kaparingaken dhumateng panjenengan sadaya dalasan kula.
Sinawung raos syukur ing ngajeng, mugi lampahing adicara pasrah panampi lamaran saha upakarti pinangka jejangkeping palakrama tansah pinaringan rahayu tebih ing sambekala.
Nun inggih para lenggah ingkang sinuba ing pakurmatan, keparenga panatacara murwani lekasing sedya ingkang punika enggal badhe binuka lampahing upacara pasrah panampi kanthi ngaturaken reroncening adicara ingkang rinantam para kulawangsa.
- Tinarbuka atur pambagyaharja saking ingkang hamengku gati dening
tetuwangga ingkang sampun piniji.
- Atur lamaran miwah upakarti dening pangarsaning duta saraya
pinangka sulih salira saking badhe/calon kadang besan.
- Atur panampi dening tetuwangga ingkang pinangka sulih saliranipun
Bp. ___________ ingkang mengku gati.
- Kaleksananing adicara liru kalpika (menawi wonten).
- Tanggap wacana sawatawis saking pinisepuh ingkang tumuju
dhumateng kasaenan (menawi wonten).
- Paripurnaning sedya hambok bilih ing mangke wonten pratandha
saking kulawarga minangka paran para.
Makaten para tamu saha para lenggah urut reroncening tata adicara pasrah lamaran ingkang sinanggit dening para kulawarga, kasuwun wontena suka lilaning penggalih para lenggah tansah hanjenengi ngantos dumugi purnaning gati.
Nuwun, nuwun maturnuwun.

19. Tuladha Aturipun Panatacara
Badhe Pambagyaharjo Ing Pahargyan Lamaran

Para lenggah kakung sumawana putri, ingkang sinuba ing pakurmatan, raos bombong miwah mongkoging manah, panjenenganipun
Bp ___________ sekalihan ingkang mengku gati mboten saged kagambaraken ing mriki, madyaning pahargyan ing kalenggahan punika ing sedya badhe hangaturaken pambagyaharjo wonten ngarsa panjenengan.
Awit saking bombonging manah anggennya badhe matur amung kandheg wonten samadyaning jangga, ingkang punika minangka sulih sarira ingkang piniji nun inggih panjenenganipun Bp ___________ wekdal kasumanggakaken,
sumangga nuwun.

20. Tuladha Atur Pambagyaharjo Pasrah Lamaran

Bismillahirrohmanirrohim
Assalamu alaikum Wr. Wb.

Para pepundhen, para pinisepuh, para sesepuh ingkang pantes pinundhi, para kadang duta saraya saking calon saha badhe / calon kadang besan minangka cundhaka ingkang pantes kinurmatan, para lenggah kakung putri ingkang satuhu bagya mulya.
Keparenga kula mambeng saha nggempil kamardikan panjenengan sadaya karana kula piniji panjenenganipun Bp. ___________ sekalihan, kinen ngaturaken pambagyaharjo, raos suka ebahing manah bingah saha lekasing sedya ing kalenggahan punika.
Pinangka purwakaning atur sumangga nun tansah kula dherekaken ngaturaken puji syukur wonten ngarsa dalam Gusti Allah ingkang Maha Agung, karana sih wilasa miwah barokah ingkang rumentah dhumateng panjenengan sadaya dalasan kula, saengga ing kalenggahan punika maksih saged kempal manunggal kanthi pinayungan karaharjan tebih ing sambekala.
Para lenggah ingkang sinuba ing pakurmatan, madyaning pepanggihan punika Bp ___________ sekalihan lumantar kula hangambali atur, sugeng rawuh awit karawuhanipun para pepundhen miwah para pinisepuh langkung - langkung para kadang duta saraya tresna, sinarengan raos panuwun ingkang tanpa pepindhan mugi keparenga panjenenganipun para lenggah kasuwun lelenggahan kanthi mardu mardikaning panggalih.
Para tamu miwah para lenggah ingkang winantu ing suka basuki, lekas wekasing sedya wigatosing gati, keparenga kula aturaken nadyan panjenengan sadaya hambok bilih sampun ngawuningani gatining sedya ing kalenggahan punika.
Nun inggih ing nguni Panjenenganipun Bp ___________ sekalihan garwa sampun nggumolongaken pirembagan kalihan panjenenganganipun Bp ___________ sekalihan, karana ing pangajab sami - sami netepi darmaning asepuh nedya ngraketaken balung apisah daging arenggang, ingkang antawisipun Bp ___________ sekalihan garwa kagungan putra ingkang kekasih Bg ___________ panjenenganipun Bp_____________ sekalihan anggadhahi siwi putri taruni kanthi sesilih Rr ___________ manunggaling sedya ingkang sampun jumbuh handhaupaken satataning adat.
Inggih awit saking samudayanipun sampun manunggal cipta rasa miwah karsanipun ing kalenggahan punika badhe kaleksanakaken tata upacara pasrah panampining upakarti winastan lamaran saha wallimahan.
Mugi-mugi lekas wekasing sedya saged kasembadan ingkang sami ginayuh, panyuwunipun Bp ___________ sekalihan mugi wontena jumurunging pamuji hastuti saking para lenggah sadaya hanggenya
Bp ___________ sekalihan, badhe nampi pasrahipun calon kadang besan tansah manggih basuki ing salwiring reh.
Hambok bilih Bp. ___________ sekalihan sumarambah para kulawangsa anggenipun nampi karawuhan panjenengan sadaya kiranging tanggap tangguh miwah gupuh labet hanglenggana budi dayaning manungsa kirang sampurna, awit saking punika Bp ___________ sekalihan namung tansah tumadhah lubering pangaksama.
Ing wasana pantok pepuntoning aturipun Bp ___________ sekalihan lumantar kula, hambok bilih wonten atur kula ingkang mboten mranani dhiri saha mboten hanuju prana labet kiranging seserepan kula ing reh suba sita, basa tuwin sastra, mugi diagung pangaksama panjenengan sadaya, wekdal kula aturaken kadang panatacara.
Wassalamu ‘alaikum Wr. Wb.

21. Tuladha Aturipun Panatacara Sasampunipun
Tata Adicara Pambagyaharjo

Terwaca cetha kaduk ruruh hangarah prana aturipun Bp. ___________ pinangka sulih salira ingkang hamengku gati.

Para lenggah kakung putri ingkang satuhu kinurmatan, salajengipun dumugi laksitaning tata adicara atur pasrahipun saking duta saraya badhe / calon kadang besan.
Wondene ingkang pinangka sulih salira nun inggih panjenenganipun
Bp ___________ wekdal kasumanggakaken

22. Tuladha Atur Pasrah Lamaran aking Duta Saraya
Pinangka Sullh Salira saking calon Kadang Besan

Assalamu ‘alaikum Wr. Wb.

Panjenenganipun para pepundhen, para sesepuh, para pini sepuh ingkang pantes pinundhi, panjenenganipun puma karya labet praja, para santana warga saking Bp ___________ sekalihan garwa (ingkang mengku gati) ingkang pantes kinurmatan para kadang wredha mudha ingkang bagya mulya.
Amit pasang paliman tabik, ila - ila dina sinabetna ing ila duni tinebihnaa tulak sarik dhumawahing tawang towang, mugi linepata saking siku dhendhaning Gusti Allah ingkang Maha Kawasa, kalilanana kula matur kanthi ngadeg wonten ngarsa panjenengan sadaya saperlu nggempil kamardikan panjenengan ingkang katemben wawan pangandikan, karana ing kalenggahan punika kula piniji ngembani wuwus dados duta saraya miwah cundhaka sulih saliranipun Bp ___________ sekalihan.
Tinarbuka keparenga langkung rumiyin kula ngaturaken puji syukur wonten ngarsa dalem Gusti Allah ingkang Maha Agung, awit saking barokah saha rohmatipun ingkang tansah kapaningaken dhumateng panjenengan sadaya dalasan kula, saengga maksih pinarengaken kempal manunggal kanthi karaharjan tebih ing sambekala.
Sinawung raos suka ing ngajeng, keparenga kula ngaturaken wosing gati menggah pisowan kula sakadang.
Nun inggih maligi katur wonten ngarsanipun Bp ___________ sekalihan garwa (ingkang mengku gati) kula pinangka sulih saliranipun
Bp ___________ sekalihan ngaturaken salam taklim mugi katur wonten ngarsa panjenengan sumrambah para kulawarga samudayanipun. Wondene wigatosing gati pisowan kula sakadanga saperlu ngaturaken wudharing gantha babaring sedya.
Nun inggih ing nguni Bp ___________ sekalihan garwa sami - sami hanggadhahi pirembagan ingkang ing antawisipun Bp ___________ sekalihan hanggadhahi Putra jalu kekasih pun Bg. ___________ wondene Bp ___________ sekalihan garwa (mengku gati) hanggadhahi kenya taruni sesilih Rr ___________ gumolonging pirembagan nedya hangraketaken balung apisah daging arenggang bebasan ngebun-ebun enjang anjejawah sonten ndhodhok latar dhodhog lawang sumedya nginang jambe suruhe, kanthi atur mekaten karana sampun jumbuh anggenipun pepetangan, saha sampun manunggal cipta, rasa miwah karsa, agenging manah ingkang tanpa pepindhan Bp ___________ sekalihan anggenya sampun katampi panglamaripun pramila ing kalenggahan punika Bp ___________ sekalihan ngaturaken sarana miwah upakarti pinangla jangkeping tatacara salaki rabi.
Nun inggih perlu kula aturaken mriki ingkang badhe kaaturaken wonten ngarsanipun Bp ___________ sekalihan garwa.
Sanggan saha majemuk ingkang sampun wonten wujudipun kanthi pangajabing sedya dadosa sarana sahipun sesanggeman miwah raketing kekadangan temah mboten saget pisah salami - laminipun.
Kasoking katresnanipun Bp ___________ sekalihan dhumateng
Bp ___________ sekalihan garwa ing mriki badhe ngaturaken malih ageman ingkang awujud ___________ ing pangajab pinangka agemanipun badhe / calon penganten putri.
mBoten kekilapan Bp ___________ sekalihan ngaturaken redana wujuding arta kenginga damel ngentheng - enthengi anggenipun
Bp ___________ sekalihan garwa (mengku gati) netepi darmaning sepuh miwaha siwi mahargya suta.
Amung panyuwunipun Bp ___________ sekalihan, mugi keparenga calon penganten kadhaupna saha kapanggihna miturut satataning agami miwah adat ingkang sampun lumampah ing tlatah kampung mriki. Hambok bilih Bp ___________ sekalihan anggenipun ngaturaken sarana wonten kekiranganipun labet budi dayaning manungsa kirang sampurna, mila awit saking punika Bp ___________ sekalihan garwa (mengku gati) mugi hangandhapna samodra pangaksama ingkang agung.
Pepuntoning atur kula minangka ulih salira saking Bp ___________ sekalihan menawi wonten gonyak - ganyuking wicara kiranging suba sita ingkang singlar ing reh tata krama miwah kasusilan, mugi diagung pangaksama panjenengan sadaya.
Ing wasana Wabillahi taufiq wal hidayah Wassalamu ‘alaikum Wr. Wb.

23. Tuladha Aturipun Panatacara Saksampunipun
Pasrah Lamaran Ngancik Panampi

Makaten para lenggah kakung saha putri, atur pasrahipun
Bp ___________ pinangka duta saraya ing kalenggahan punika kanthi prastawa cetha wijang wijiling pangandikan, ingkang salajengipun pasrah sarana badhe katampi panjenenganipun Bp___________ miñangka sulih salira Bp ___________ sekalihan (mengku gati).
Wekdal kasumanggakaken, sumangga nun.

24. Tuladha Panampi Pasrah Lamaran

Assalamu ‘alaikum Wr. Wb.

Dhumateng ___________ (Sesebutan kajumbuhaken kawontenan miturut andhap inggiling pangkat kalenggahan ingkang sami rawuh).
Ngembani wuwus karsanipun Bp ___________ sekalihan, ing hari kalenggahan punika kula piniji pinangka sulih salira nampi pasrahipun saking Bp ___________ minangka cundhaka badhe / calon kadang besan sutresna, minangka purwakaning atur kula ugi ndherekaken ngaturaken puji syukur wonten ngarsa dalem Gusti Allah ingkang Maha Agung, awit sih wilasa miwah barokah ingkang tansah sinandhang panjenengan sadaya dalasan kula.
Nun inggih panjenenganipun Bp ___________ ingkang pantes sinudarsana (ingkang pasrah) sadaya atur pasrah panjenengan hambok bilih sampun mboten wonten ingkang karempit, kanthi raos suka ingkang tanpa pepindhan Bp ___________ sekalihan lumantar kula.
Nun inggih atur salam taklim saking badhe / calon kadang besan lumantar panjenengan kula tampi, salajengipun dhumawaha sami - sami.
Wondene atur pasrah paringipun sarana jejangkeping salaki rabi, kula tampi kanthi suka renaning manah, ing mangke badhe kula aturaken wonten ngarsanipun Bp ___________ sekalihari (mengku gati).
Atur panyuwunipun saking badhe / calon kadang besan menggah ijab panggihipun badhe / calon temanten mangke badhe kateksanakaken, ijab wanci tabuh ___________ panggih wanci tabuh ___________ mboten kekilapan panjenenganipun Bp ___________ sekalihan amung ngaturaken panuwun menggah sadaya peparingipun badhe / calon kadang besan sutresna, pratandha yekti kasoking katresnan dhumateng
Bp ___________ sekalihan (mengku gati) mugi dadosa sarana raketing kekadangan sami - sami netepi darmaning sepuh anggenya ngentas pitulus putra pinaringan raharja mulya.
Amung semanten panampi saking Bp ___________ sekalihan lumantar kula, ngaturi uninga bilih wahyaning mangsa kala tumapaking ijab utawi panggih kasuwun panjenenganipun Bp ___________ sekalihan garwa wontena suka lilaning penggalih hanjenengi paring pudyastuti murih rahayuning sedya.
Pepuntoning atur kula hambok bilih kirang hanuju prana anggen kula nampi labet kula hangglenggana kiranging seserepan saha kirang pana dhumateng wewatoning para winasis ing reh basa tuwin sastra, ingkang punika panjenenganipun Bp ___________ (ingkang pasrah) sumrambah para lenggah sadaya mugi keparenga hangandhapna agunging pangaksama.
Ing wasana Wabillahi taufiq wal hidayah Wassalamu ‘alaikum Wr. Wb. Nuwun.

25. Tuladha Aturipun Panatacara Sasampunipun


Panampi Pasrah Lamaran Kanthi trewaca cetha atur panampi saking panjenenganipun
Bp ___________ minangkã sulih saliranipun ingkang hamengku gati, ingkang salajengipun dipun wonteni paniti priksa sarana ingkang kapasrahaken saha kaleksanakaken paragan saking duta saraya (ingkang pasrah) dhumateng panampi pasrah, ujuding arta miwah jene salajengipun kaaturaken dhumateng ingkang mengku gati,
kaleksananing sedya kasumanggakaken.

26. Tuladha Aturipun Panatacara Badhe
Kaleksanakaken Liru Kalpika (menawi wonten)

Para lenggah kakung putri ingkang sinuba ing pakurmatan jumbuh kalian pamintanipun saking calon kadang besan, ing mriki keparengipun
Bp ___________ ingkang mengku gati kaleksanakaken wontenipun liru kalpika dening para kulawarga ingkang piniji mratitisaken.
Wondene para kulawarga ingkang piniji nun inggih panjenenganipun
Ibu ___________ ingkang hanganthi calon penganten putri panjenenganipun Ibu ___________ dalasan Ibu ___________ , calon temanten kakung ugi kakanthi panjenenganipun Bp ___________ dalah Bp ___________
Kados samudayanipun sampun samekta dhumateng para kulawangsa ingkang piniji wekdal kasumanggakaken.
Wahyaning mangsa kala tumapaking liru kalpika katindakaken dening calon penganten, sinubagya ungeling Ketawang Wigaringtyas / Langgam Ali - ali laras Sl. Pathet Manyura.

27. Tuladha Aturipun Panatacara
Salebetipun Liru Kalpika

Para lenggah kakung putri, kaleksanan liru kalpika, pangandikanipun para pinisepuh, liru kalpika saged katindakaken saderengipun calon penganten kaijabaken utawi kapanggihaken, wondene menawi sampun kaijabaken saged winastan imbal kalpika, tali asih minangka pratandha miwah tetenger bilih sampun wonten ingkang nggadhahi.

28. Tuladha Aturipun Panatacara
Badhe Tanggap Wacana (menawi wonten)

Kanthi lulus raharjo liru kalpika ingkang katindakaken calon temanten kakung miwah penganten putri, inggih awit saking keparengipun
Bp ___________ sekalihan (mengku gati) mrih calon temanten tansah manteb anggenya badhe netepi palakrama mboten nalisir saking prajanji ingkang sampun wonten paugeran ingkang antawisipun calon temanten kakung miwah calon temanten putri, saha tansah asah, asih, asuh, mboten kengguh panggodha.
Ingkang punika badhe wonten tanggap wacana saking pinisepuh ngiras pantes paring piweling dhumateng calon penganten kekalih tumuju kasaenan.
Wondene ingkang kepareng atur tanggap wacana nun inggih
Bp ___________ wekdal kasumanggakaken, sumangga nun.

29. Tuladha Aturipun Panatacara
Wonten Ing Salebetipun Swasana Mirunggan

Para lenggah kakung putri ingkang pantes sinudarsana, laksitaning tata adicara ingkang sampun rinakit dening kulawarga kados sampun kaleksanakaken kanthi pinayungan karaharjan tebih ing sambekala.
Namung panyuwunipun Bp ___________ (ingkang mengku gati) panjenenganipun para lenggah kakung putri kasuwun lelenggahan kanthi mirunggan dumugi paripurnaning gati, kula aturaken ing mriki mbok bilih pratandha paripurnaning gati ing kalenggahan punika menawi calon temanten kekalih miwah rama ibu (ingkang mengku gati) sampun kawistara jumeneng wonten sangajengipun wiwara, ingkang punika kasuwun tansah nyebar godhong kawis, sabar ingkang sawatawis, nuwun, matur nuwun.

30. Tuladha Aturipun Panatacara
nDungkap Paripurnaning Gati

Handungkap titi mangsa kala paripurnaning sedya, karana urut reroncening tata adicara sampun kaleksanakaken dening para kulawarga. Para tamu kakung putri ingkang satuhu bagya mulya, saderengipun purnaning gati panjenenganipun Bp ___________ sekalihan (mengku gati) raos syukur wonten ngarsanipun Gusti Ingkang Maha Agung kaleksananing sedya kanthi pinaringan wilujeng nir ing sambekala, mboten kekilapan ngaturaken panuwun dhumateng para duta saraya sumrambah para tamu samudayanipun, ingkang punika Bp ___________ sekalihan (mengku gati) tansah hanglenggana budi dayaning manungsa kirang sampurna, hambok bilih anggenipun nampi kerawuhan panjenengan wonten kiranging tangguh, gupuh miwah suguh saha anggenipun ngaturi palenggahan panjenengan sadaya kirang hanuju prana kalihan andhap inggiling kalenggahan panjenengan sadaya, kagerba kiranging boja miwah krama, mugi diagung pangaksama panjenengan.
Kula minangka pambiwara, ugi hanglenggana karana kirang ing seserepan hanjalari kuthunging pamanggih miwah kirang pana dhumateng wewarah wewangsoning para winasis ing reh basa tuwin sastra, ingkang punika hambok bilih wonten kalepatan kula, mugi para tamu sadaya ngluberna pangaksama ingkang agung, calon temanten kekalih badhe kajengkaraken panjenenganipun Ibu ___________ miwah Ibu___________ tumuju wiwara ngajeng pratandha yekti purnaning gati.
Hamung semanten pahargyan lamaran ingkang kaIeksanakaken para kulawarga, sesantining Bp ___________ sekalihan (mengku gati) mugi tansah rahayu, rahayu ingkang sarwi tinemu, konduripun ndherekaken sugeng.
Wabillahi taufiq wal hidayah Wassalamu ‘alaikum Wr. Wb.

Katerangan:
Saderengipun paripurna mbok bilih wonten atur pamitan saking duta saraya, atur tanggapan saking ingkang mengku gati menawi saged kaaturaken dening panatacara (kangge ngringkes wekdal).

31. Tuladha Atur Pambuka Panatacara
Wonten Ing Pahargyan Mantu

Bismillahirrohmanirrohim
Assalamu ‘alaikum Wr. Wb,

Dhumateng panjenenganipun para pepundhen, para sesepuh pinisepuh ingkang hanggung mastuti dhumateng pepoyaning kautaman ingkang pantes pinundhi, para pangemban pangembating praja satriyaning negari minangka pandam pandoming para kawula dasih ingkang sinuba ing pakurmatan, para sarjana, para sujana sujananing budi ingkang sampun wenang hanampi wahyuning kasutapan ingkang satuhu bagya mulya, nun inggih brayat ageng baraya wira wiyata, baraya wira tamtama, para puma karya labet praja ingkang mahambeg luhuring darma, para alim, para ulama ingkang rinten dalu tansah sumandhing kitab suci wahyuning Ilahi minangka panuntun keblating panembah ingkang satuhu luhuring budi, panjenenganipun para satya wredha, carana madya, para tamu kakung sumawana putri ingkang pantes nampi pakurmatan satuhu pantes lamunta sinudarsana.
Mradapa awit saking keparengipun Bp ___________ sekalihan garwa, kula ingkang kapitedhan sinaraya hambuka wiwaraning suka, wenganing wicara, dwaraning kandha pinangka jejering pambiwara ngaturaken urut reroncening tata upacara ingkang sampun rinakit, rinancang dening para kulawangsa ingkang tartamtu kewala kaeneraken wonten ing pawiwahan prasaja ing hari kalenggahan punika, nun inggih panjenenganipun
Bp ___________ netebi darmaning asepuh hangrakit sekar cepaka mulya, miwaha siwi mahargya suta. Kanthi raos panalangsa ingkang hamengku karsa nyuwun wonten ngarsanipun Gusti ingkang akarya loka, miwah nyuwun donga pangestunipun para lenggah, mugi kaleksananing sedya ing hari kalenggahan punika purwa madya wasana tansah pinaringan rahayu wilujeng tebih ing sambekala.
Para rawuh saha para lenggah saderengipun kula ngaturaken urut reroncening tata upacara ing ri kalenggahan punika mugi sageta jumbuh kalihan kuncaraning bangsa nuswantara ingkang linambaran luhur sarta agunging Pancaslia sumangga nun dhumateng para rawuh saha para lenggah langkung - langkung para pinisepuh ingkang sampun handungkaping yuswa ingkang ateges sampun pana ing pamawas, keblating panembah saha lebda ing pitutur kula dherekaken manungku puja hastawa puji hastuti wonten ngarsanipun Gusti purbaningrat, karana agung barokah saha rahmatipun ingkang rumentah dhumateng panjenengan sadaya dalasan kula ingkang sarta mugi lampahing tata upacara pahargyan prasaja ing ri kalenggahan punika tansah winantu ing suka basuki rahayu nir ing sambekala.
Para rawuh saha para lenggah, sampun dumugi wahyaning mangsa kala binuka hing tata upacara;
- Tinarbuka sowaning putra temanten saking sasana busana kepareng
humarak sowan lenggah wonten ing sasana rinengga dening para
ingkang piniji.
- Pasrah panampining putra temanten kakung dening para tetuwangga
ingkang piniji.
- Panggihing putra temanten kalajengaken upacara sungkem.
- Atur pambagya yuwana saking ingkang hamengku karsa.
- Ingkang salajengipun sowaning putra temanten sekalihan inggih
winastan upacara kirab angka I winastan Kirab Kanarendran.
- Kirabing putra temanten ingkang angka II winastan kirab kasatriyan.
- Wondene pratandha cetha paripurnaning pahargyan prasaja ing mangke
hambok bilih sampun wonten pratandha saking kulawarga minangka
paran para.
Panjenenganipun para rawuh saha para lenggah, makaten menggah urut reroncening tata upacara pahargyan prasaja ing ri kalenggahan punika, mila hawit saking punika mugi wontena suka lilaning panggalih kasuwun tansah lelenggahan kanthi mardu mardikaning panggalih sarwi paring puja hastawa puji hastuti saengga paripurnaning pahargyan prasaja ing hari kalenggahan punika.
Para rawuh saha para lenggah, jumbuh kalian urut reroncening tata upacara ingkang sarta karana sampun paripurna sri atmaja temanten putri anggenya hangadi salira mulas wadana, keparenging sedya sri atmaja temanten putri badhe humarak sowan wonten ngarsa panjenengan sadaya lenggah wonten ing sasana rinengga, wondene jengkaring sri atmaja temanten putri saking sasana busana kakanthi panjenenganipun
Ibu ___________ saha Ibu ___________ hambok bilih sampun samekta ing gati murih rahayuning sedya kasumanggakaken dhumateng para - para ingkang piniji, jengkaring temanten putri binarung ungeling Ketawang Puspawarna kanthi laras slendro pathet manyura, sumangga, nun nuwun.

32. Tuladha Panyandra
Temanten Putri Kalenggahaken

Binarung swaraning pradangga hangrangin hambabar ketawang Puspawarna, ana ganda hangambar arum katiyubing samirana manda, kawistara jengkaring sri atmaja temanten putri mijil saking tepas wangi, tepas mengku werdi papan wangi wus hangarani ateges mijil saking panti busana nedya humarak sowan wonten ngarsanipun para rawuh manjing salebeting sasana rinengga kinanthenan Ibu ___________ saha
Ibu ___________
Sri temanten putri hangagem busanaa ingkang sarwa retna hangemba busananing garwa nata, katon pating galebyar pating pancurat lamun kasaru sunaring pandam kurung ingkang hangrenggani sasana adi, pan yayah kartika hasilih prenah.
Hangagem puspito rinonce ing ukelira, sinampiraken wonten ing pamidhangan kanan, lamun katiyubing samirana manda kongas gandane hangebegi wisma pawiwahan, endah edining busana hamimbuhi gandes luwes solah bawane, lamunta cinandra ical sipating janma sawantah pan yayah Bathari ___________ tumurun.
Tindakira sri atmaja temanten putri hamucang kanginan, lengkeh - lengkeh pindha singa lupa, sapecak mangu satindak kendel pangudasmaraning driya ingkang dereng kawijiling lesan hangrantu praptaning mudha taruna minangka gegantilaning nala.
Wus handungkap prapta hunggyan ingkang tinuju, putra temanten putri nulya kalenggahaken wonten ing sasana rinengga hangrantu laksitaning adicara ingkang sampun tinamtu.

33. Tuladha Aturipun Panatacara Sasampunipun
Temanten Putri Lenggah Hangancik
Adicara Salajengipun

Para rawuh saha para lenggah, kawistara sri atmaja temanten putri sampun lenggah hanggana raras wonten sasana adi inggih ing sasana rinengga ingkang ateges lenggah piyambakan lamun cinitra ing ukara semu kuciwa ing wardaya kaya - kaya hangrantu praptaning satriya mudha ingkang dadya gegantilaning nala, memaniking netra kang lagya labuh nagara.
Nun inggih para rawuh saha para lenggah, laksitaning tata upacara salajengipun sowaning putra temanten kakung saking wisma palereman ingkang kakanthi panjenenganipun Bp ___________ saha
Bp ___________ wondene ingkang hamboyong sekar cepaka mulya inggih kembar mayang panjenenganipun Ibu ___________ ,
Ibu ___________ ingkang sarta Ibu ___________ minangka panyongsongipun, jengkaring caraka pamethuking temanten kakung kabiwaldha ungeling ladrang kapang - kapang laras pelog pathet 6 sumangga nun, nuwun.

34. Tuladha Aturipun Panatacara Badhe Jengkaring
Temanten Kakung Saking Wisma Palereman

Nun inggih panjenenganipun para rawuh saha para lenggah, caraka pamethuking putra temanten kakung inggih panjenenganipun
Bp ___________ saha Bp ___________ sampun dumugi sasana ingkang tinuju nulya hanjengkaraken Sri atmaja temanten kakung, jengkaring putra temanten kakung ginarubyug para kadang wandawa binarung ungeling ladrang wilujeng laras pelog pathetbarang,
nuwun.

35. Tuladha Panyandra Sowaning Putra Temanten Kakung
Saking Wisma Palereman

Binarung swaraning gangsa ingkang hangrangin hambabar ladrang wilujeng, kawistingal jengkaring putra temanten kakung saking wisma palereman ing pangajab mugi tansah manggih kawilujengan kalis hing sambekala, gumebyar busananing putra temanten kakung hangagem busana ingkang tinaretes benang sotya, ngagem kuluk kanigara hangemba busananing nata.
Dhampyak - dhampyak para kadang wandawa ingkang samya hangayab tindakipun putra temanten kakung, temanten kakung hanggenya lumaksana lengkeh - lengkeh pindha singa lupa, riak hanggajah ngoling sapecak mangu satindak kendel semu hangungun hanguningani endah edining swasana ingkang hangrenggani tawinging wiwara.
Wus handungkap unggyan ingkang tinuju gya kendel tindakira wonten sangajenging wiwara, keparenging sedya hangrantu laksitaning adicara salajengipun.

36. Tuladha Aturipun Panatacara
Badhe Upacara Pasrah Temanten

Wus tinata titi tataning gati, nun inggih putra temanten kakung sampun jumeneng wonten sangajenging wiwara kepareng badhe hanetebi upacara pasrah, wondene ingkang kepareng hamasrahaken panjenenganipun
Bp ___________ minangka sulih salira panjenenganipun
Bp ___________ (ingkang mengku gati, menawi temanten saking wisma palereman) Bp ___________ (Besan, menawi putra temanten saking dalemipun piyambak).
Wondene ingkang piniji hanampi panjenenganipun Bp ___________ jumenengipun Bp ___________ ingkang kepareng hanjajari panjenenganipun Bp ___________ ingkang sarta
Bp ___________ hambok bilih sampun samekta ing samudayanipun saha swasana kasumanggakaken dhumateng para - para ingkang piniji, sumangga nun nuwun.

37. Tuladha Atur Pasrah Temanten Kakung

Assalamu alaikum Wr. Wb.

Kasugengan saha sih nugrahaning Gusti ingkang akarya loka mugi tansah kajiwa kasarira wonten panjenengan sadaya dalasan kula. Panjenenganipun Bp ___________ (ingkang nampi) keparenga kula matur minangka sulih saliranipun Bapak saha Ibu (besan) kula kinen masrahaken putra temanten kakung pun Bagus ___________ mugi katur panjenenganipun Bapak saha Ibu ___________ (ingkang mengku gati).
Wondene kalampahanipun mekaten, kala wau wanci tabuh ___________ temanten kakung kula pendhet saking dalem ___________ (alamatipun besan), saking wisma palereman (menawi sampun kapondhokan) kanthi kairing para sepuh, kulawangsa sanak kadang pawong mitra sawetawis, kula bekta / kanthi sowan ing dalem pawiwahan mriki kanthi gangsar, lancar rahayu wilujeng nir ing sambekala.
Pramila ngemban dhawuh ___________ wigatosing sedya, keparenga hing mangke temanten kakung kula pasrahaken tuwin kula sumanggakaken dhumateng panjenengan minangka sulih saliranipun Bp ___________ (ingkang mengku gati) cundhuk kalihan lampahing adicara.
Ing wasana hambok bilih anggen kula nindakaken ayahan punika kirang ndadosaken pirenaning penggalih mugi diagung pangaksama panjenengan, nuwun, nuwun maturnuwun.
Wassalamu ‘alaikum Wr. Wb.

38. Tuladha Aturipun Panatacara Sasampunipun
Pasrah Temanten Kakung Ngancik Panampi

Nun inggih, paripurna atur pasrah temanten kakung panjenenganipun (ingkang pasrah) gya tinampi panjenenganipun Bp ___________ (ingkang nampi) minangka talanging basa panjenenganipun
Bp ___________ (mengku gati)

39. Tuladha Atur Panampi Pasrah Temanten Kakung

Assalamu ‘alaikum Wr. Wb.

Dhumateng panjenenganipun Bp ___________ (ingkang pasrah) ingkang hangemban wajib luhur ing madyaning bebrayan ageng ingkang sinuba ing pakurmatan.
Nun inggih saderengipun kula nampi wosing gati rawuh panjenengan kanthi hangirid para kadang panekaring putra temanten kakung, mboten kekilapan kula ugi ngaturaken puji syukur wonten ngarsa dalem Gusti purbaningrat, awit panjenengan sadaya dalasan kula tansah dipun keparengaken kempal manunggal saperlu netepi darmaning agesang wonten madyaning bebrayan ageng, mugi Gusti Ingkang Maha Kawasa tansah paring suka basuki rahayu ingkang sarwi ginayuh.
Panjenengartipun Bp ___________ (ingkang pasrah) menggah lekasing pangandika panjenengan hamasrahaken putra temanten kakung kula tampi kanthi sae, handadosaken suka bingahing manah, salajengipun badhe kula aturaken dhumateng panjenengariipun Bp ___________ (ingkang mengku gati) karana badhe kapanggihaken miturut tata cara adat widi widana ingkang sampun sinengker, mugi laksitaning upacara panggihing putra temanten ing mangke tansah manggiha rahayu wilujeng nir ing sambekala sarta karoban sihing Gusti ingkang Maha Agung. Pungkasaning atur kula minangka talanging basa saking panjenenganipun Bp ___________ (mengku gati) tansah tumadhah lubering pangaksama, karana kiranging suba sita, kalentuning basa sastra anggen kula matur kalebet anggen kula nampi panjenengan sarombongan.
Kajawi saking punika panjenengan sarombongan taksih kula suwun hanjenengi panggihing sri penganten ngantos dumugi purnaning pawiwahan ing wekdal punika.
Ing wasana Wabillahi taufiq wal hidayah Wassalamu ‘alaikum Wr.Wb.

40. Tuladha Aturipun Panatacara Sasampunipun
Pasrah Panampining Putra Temanten Kakung

Paripurna pasrah panampining putra temanten kakung dening para ingkang piniji kanthi lulus raharja nir ing sambekala.
Panjenenganipun para rawuh saha para lenggah, wus dumugi wahyaning mangsa kala laksitaning upacara salajengipun inggih panggihing putra temanten sekalihan, menggah ingkang piniji manggihaken putra temanten nun inggih Ibu ___________ minangka panganthining putra temanten putni Ibu ___________ ingkang sarta Ibu ___________ wondene ingkang nyamektakaken uba rampening panggih Ibu ___________ dhumateng panjenenganipun Ibu ___________ minangka pangembaning sekar cepaka sasele mugi keparenga hamapag jengkaning putra temanten putri saking sasana adi, jengkaring putra temanten putri ingkang sarta panggihing putra temanten sekaliyan binarung ungeling gangsa Kodhok Ngorek, kalajengaken Ketawang Larasmaya, laras pelog pathet barang sumangga nun, nuwun.

41. Tuladha Panyandra Panggihing Temanten

Wus dumugi wahyaning mangsakala dhumawahing kodrat, sri atmaja temanten hanetebi tata upacara adat widi widana ingkang sampun sinengker wonten talatah ________________ nun inggih upacara panggih, adat mengku werdi tata cara, widi werdinipun Gusti, winengku werdi luhur wondene dana mengku werdi paweweh dados adat widi widana hamengku werdi tata cara paringipun Gusti ingkang linangkung, punapa ta werdinipun panggih inggih punika pangudi gambuhing panggalih, mila mboten mokal wonten titahing Gusti ingkang asipat jalu lawan wanita ingkang sumedya hanetepi jejering agesang, hangancik ing alam madya, mastuti ila - ila ujaring kina ingkang cinandhi hing akasa jinempana ing maruta, sarta mulat edi endahing budaya tulus.
Budaya ateges laku pangolahing budi, wondene titikanipun tiyang ingkang budaya punika
1. landhep panggraitane,
2. tanggap ing sasmita,
3. susila hanuraga,
punika ingkang saget hambabar pakarti budi luhur, ingkang nyata mengku werdi tansah hangesthi Hayu - Hayom - Hayem - Hangayomi gesanging bebrayan agung.
Saya caket tindakira temanten kekalih, gya samya apagut tingal, tempuking catur netra handayani pangaribawa ingkang hambabar manunggaling nala ingkang tumanem ing sanubari, nulya kumlawe astane temanten putri sarwi hambalang gantal mring temanten kakung ingkang winastan gondhang kasih, temanten kakung gumanti hambalang gondhang tutur, punapa ta wujud miwah werdinipun gantal, gantal dumadi saking suruh ingkang lininting tinangsulan lawe wenang, pinilih suruh ingkang tinemu rose, ingkang mengku werdi : Suruh lamun dinulu beda lumah lawan kurebe yen ginigit tunggal rasane, mengku pralampita dhumateng putra temanten mugi tansah manunggal cipta, rasa miwah karsane suruh asung pitedah sumurupa nganti weruh, bisoa nganti tekan raosing rasa inggih rasa sejati.
Sanadyan ingkang sajuga jejer priya kang sawiji putri, lamun bisa manunggalake tekat lan rasane, pinesthi dadi jatu kramane.
Werdinipun priya saking tembung pari ingkang linangkung, hoya ateges kuwat utawi santosa, wondene tembung putri mengku werdi haywa supe ing pametrinira marang badanira priyangga.
Tinangsulan lawe wenang werdinipun tinangsulan lan akrami kaiket ing prasedya luhur, mugi anggenya mangun bebrayan mboten nalisir saking hangger paugeraning kautaman.
Paripurna titilaksitaning upacara panggih, putra temanten sekalihan gya siningeban sindur dening ingkang rama, asung pralampita putra temanten tansah tinuntun ing reh kautaman anggenipun ngancik ing alam madya tansah pinaringan karaharjan miwah kabagaswarasan, hanjayeng bawana salaminya.
Para rawuh saha para lenggah, wus handungkap prapteng unggyan ingkang tinuju, sung sasmita panganthining temanten, gya kalenggahaken ing sasana wisudha tama hangrantu laksitaning tata upacara ingkang sampun tinata, nuwun.

42. Tuladha Aturipun Panatacara Wekdal Mirunggan
Sasampunipun Netepi Upacara Panggih

Para rawuh saha para lenggah, paripurna panggihing putra temanten, ingkang punika pahargyan prasaja ing ri kalenggahan punika dereng paripurna, mila awit saking punika mugi wontena suka lilaning penggalih kasekecakna lenggah saengga paripurnaning pawiwahan ing kalenggahan punika.

43. Tuladha Aturipun Panatacara
Badhe Rawuhipun Besan

Para rawuh saha para lenggah, sampun paripurna putra temanten anggennya netepi tatacara adat ingkang sinengker nun inggih upacara krobongan winastan kacar-kucur.
Mila awit saking punika laksitaning upacara salajengipun nun inggih rawuhing kadang besan sutresna, dhumateng ingkang piniji minangka hanganthi rawuhing kadang besan nun inggih panjenenganipun
Bp ___________ sekalihan, jengkaring Bp ___________ sekalihan binarung ungeling ladrang Tirta Kencana nuwun.

44. Tuladha Aturipun Panatacara
Badhe Upacara Sungkem

Nun inggih para rawuh saha para lenggah, kadang besan sutresna panjenenganipun Bp ___________ sekalihan (besan) sampun lenggah aben ajeng kalihan Bp ___________ sekalihan (ingkang mengku gati) wonten ing sasana ingkang sampun sumadya, keparenging sedya badhe hanampi sungkeming putra temanten sekalihan, ingkang piniji nglolos dhuwung panjenenganipun Bp ___________ hambok bilih sampun samekta ing gati, rahayuning sedya kasumanggakaken para-para ingkang piniji, sungkeming putra temanten sinarengan rerepen sekar macapat dhandhanggula, sumangga nun nuwun.

45. Tuladha Rerepen Dhandhanggula Kangge
Nyarengi Upacara Sungkem

1. Rama ibu kang luhuring budi
Ingkang hangukirjiwa lan raga
Kang agung pangurbanane
Paring pituduh luhur
Rina wengi tansah hangesthi
Mrih rahayuning putra
Lulus kang ginayuh
Sadaya ribet rubeda
Linambaran kanthi sabaring penggalih
Tuhu pantes sinembah.

2. Kadya sinendhal rasaning ati
Panyungkeme kang putra sajuga
Tumetes deres waspane
Tan kawawa jroning kalbu
Ngondhok-ondhok rasaning galih
Alon ngandikanira
Dhuh angger putraku
Sun tampa panyungkemira
Muga-muga antuk barkahing Hyang Widi
Nggonira jejodhohan.

3. Piwelingku aja nganti lali
Anggonira mbangun bale wisma
Runtut atut sakarone
Adohna tukar padu
Tansah eling sabarang ati
Kuwat nampa panandhang
Tan gampang amutung
Dadiya tepa tuladha
Uripira migunani mring sesami
Hayu - hayu pinanggya.

46. Tuladha Aturipun Panatacara
Paripumaning Upacara Sungkem

Paripurna putra temanten hanggennya ngaras pada wonten ngarsanipun rama miwah ibu kanthi lulus raharja hing sambekala.
Para rawuh saha para lenggah, titi laksana upacara salajengipun nun inggih atur pambagya yuwana saking panjenenganipun Bp ___________ (ingkang mengku gati), panjenenganipun Bp ___________ (ingkang mengku gati) keparenging sedya badhe hangaturaken raos suka ebahing manah bingah inggih atur pambagyaharja dhumateng panjenenganipun para rawuh saha para lenggah, inggih karana bombong birawaning manah ingkang mboten saget ginambaraken ing mriki, pindha kajugrugan harga inten karoban seganten madu, anggenya badhe matur mboten kawiyos wijiling lesan amung kandheg wonten samadyaning jangga, sinten ta minangka talanging basa atur pambagya, tan nolyan panjenenganipun Bp. ___________ mbok bilih sampun samekta ing gati mrih rahayuning sedya kasumanggakaken, nuwun.

47. Tuladha Atur Pambagyaharja

Bismillahirrohmanirrohim
Assalamu ‘alaikum Wr. Wb.

Para pepundhen, para sepuh, para pinisepuh ingkang pantes pinundhi, para pangemban pangembating praja, para satriyaning nagari ingkang pantes kinurmatan, para kadang wredha mudha ingkang bagya mulya, para tamu kakung putri ingkang pantes sinudarsana.
Keparenga kula mambeng anggen panjenengan sadaya katemben wawan pangandikan, karana kula piniji Bp ___________ sekalihan, kinen ngaturaken wudharing gantha babaring sedya, raos suka ebahing manah bingah saha lekasing sedya wigatosing gati ing kalenggahan punika.
Minangka purwakaning atur langkung rumiyin sumangga panjenengan sadaya kula dherekaken atur puji syukur wonten ngarsa dalem Gusti Allah ingkang Maha Agung, karana sih wilasa miwah barkah ingkang rumentah dhumateng panjenengan sadaya dalasan kula saengga maksih saget kempal manunggal kanthi pinayungan karaharjan tebih ing sambekala.
Para lenggah ingkang sinuba ing pakurmatan, madyaning wiwahan punika panjenenganipun Bp ___________ sekalihan lumantar kula ngambali ngaturaken sugeng rawuh sinarengan raos pãnuwun ingkang tanpa pepindhan, kasuwun tansah lelenggahan kanthi mardu mardikaning penggalih, wondene lekas wekasing sedya wigatosing gati kula aturaken ing mriki, nadyan panjenengan sadaya hambok bilih sampun ngawuningani gatining sedya ing palenggahan punika ingkang sampun sinerat ing kintaka wara punapa dene jawilan.
Nun inggih netepi darmaning asepuh Bp___________sekalihan ing kalenggahan punika mahargya suta hamiwaha siwi, ngentas pitulus kenya putrinipun ingkang sesilih namipun Rr ___________ kaleksanan dhaup kallyan Bg ___________ priya tanaya panjenenganipun
Bp ___________sekalihan ingkang pidalem ing ________ ingkang sampun kalampahan ijab miturut satataning adat kanthi pinayungan karaharjan tebih ing sambekala, ingkang punika panyuwunipun
Bp ___________ (ingkang mengku gati) wonten ngarsa panjenengan sadaya mugi wontena lilaning panggalih para tamu kakung putri paring jurung puja hastawa puji hastuti dhumateng temanten sarimbit anggenya badhe gesang wonten ing alam bebrayan tansah runtut atut miwah bagya mulya sembada ingkang jinangka basuki kang kaesthi.
Para lenggah kakung putri ingkang satuhu kinurmatan, kaleksananing pahargyan ing kalenggahan punika saged kalampahan karana sih pambiyantunipun para sanak kadang pawong mitra langkung - langkung para warga RT ___________ ingkang punika hambok bilih panjenenganipun Bp ___________ (ingkang mengku gati) mboten saged mangsulaken karana lahir, amung kasumanggakaken wonten ngarsanipun Gusti Ingkang Maha Agung mugi sih kadarman panjenengan dadosa ngamal kasaenan.
Para tamu kakung putri ingkang pantes sinudarsana Bp ___________ sekalihan lumantar kula tansah hanglenggana budi dayaning manungsa kirang sampurna, hambok bilih anggenipun nampi kerawuhan panjenengan sadaya, kiranging tanggap tangguh gupuh mugi diagung pangaksama, mboten kekilapan dhumateng para kadang mudha taruna anggenipun sami nawung kridha aleladi wonten ngarsa panjenengan sadaya, hambok bilih wonten kiranging suba sita lumantar kula tansah nyuwun agenging pangaksama panjenengan sadaya.
Hing wasana minangka pepuntoning aturipun Bp ___________ sekalihan lumantar kula hambok bilih wonten kiranging boja miwah krama mugi para tamu ngluberaken samodra pangaksama ingkang agung, kula minangka talanging basa kathah atur kula ingkang mboten hanuju prana labet kula ugi hanglenggana kiranging seserepan miwah kirang pana dhumateng ing reh suba sita, basa tuwin sastra, kula amung tumadhah lubering pangaksama, salajengipun wekdal kula aturaken wangsul dhateng kadang panatacara.
Akhirul kalam Wassalamu ‘alaikum Wr. Wb.

48. Tuladha Aturipun Panatacara Sasampunipun Pambagyaharja - Ngancik Upacara Salajengipun

Panjenenganipun para rawuh saha para lenggah, paripurna atur pambagya yuwana saking panjenenganipun Bp ___________ (ingkang mengku gati) ingkang tinalang basa panjenenganipun Bp ___________ (Lurah upaminipun) kanthi ruruh hangarah prana, titi, tata, titis wijang wijiling pangandika saengga mboten wonten ingkang karempit, salajengipun ngaturi uninga bilih pahargyan prasaja ing kalenggahan punika dereng paripurna, paripurnanipun hambok bilih ing mangke sampun wonten pratandha saking kulawarga minangka paran para, mila awit saking punika mugi wontena lilaning panggalih kasekecakna lenggah, sinambi mirsani keparengipun sedya Bp ___________ ngaturaken panglipur awarni langen beksan _______________ (menawi wonten) minangka miyak sepining swasana.
Wondene beksan - badhe katindakaken dening ________________, hambok bilih sampun samekta ing gati murih kasembadaning sedya kula sumanggakaken dhumateng kadang ingkang kepareng ngaturaken langen beksan, sumangga nun, nuwun.

49. Tuladha Aturipun Panatacara
Sasampunipun Beksan

Paripurna atur pasugatan langen beksan saking panjenenganipun
Bp ___________ (ingkang mengku gati) ingkang katindakaken dening kadang ___________ saking ___________,
wondene pangalembana miwah panyaruwe kula sumanggakaken dhumateng para rawuh sadaya.

50. Tuladha Aturipun Panatacara
Ngancik Upacara Kirab

Panjenenganipun para rawuh saha para lenggah, saparipurnaning langen beksan punika keparenging sedya putra temanten badhe jengkar marak sowan wonten ngarsa panjenengan winastan kirab kanarendran, badhe manjing wonten sasana busana arsa ngrucat busana kanarendran hangrasuk busana kasatriyan.

Keterangan:
Panatacara ngaturaken paraga kirab wiwit suba manggala ngantos pethiting lampah inggih rama ibu
Para lenggah, kados sampun samekta ing gati para paraga ingkang badhe njengkaraken putra temanten, rahayuning sedya kasumanggakaken dhumateng para ingkang piniji, jengkaring ki suba manggala sinarengan rerepen Dhandhanggula, sumangga, nun.

51. Tuladha Rerepen Dhandhanggula Kangge
Nyarengi Jengkaring Suba Manggala

Sekar Dhandhanggula

1. Hanyarkara sinanggit memanis
Hangrumpaka pahargyan prasaja
Dahat edi sanyatane
Sinten kang nembe mantu
Hamiwaha atmajaneki
Mahargya marang putra
Ingkang sampun dhaup
Bapak ___________
Sekalihan kang hanggung tulus marsudi
Budayaning priyangga.

2. Wus manunggal keblat hanyawiji
Amrih bisa lestari widada
Sri penganten sakarone
Jinangkung ing Hyang Agung
Saniskara ingkang kaesthi
Sembada kang sinedya
Jumbuh kang ginayuh
Guyub rukun ing bebrayan
Runtut atut tumekeng kaki lan nini
Manggiha bagya mulya.

Keterangan
:
Satelasing sekar Dhandhanggula kalih pada punika, manawi dereng cekap saget dipun sambung ayak - ayakan slendro 9.

52. Tuladha Rumpaka
(Panyandra Temanten Kirab angka I)

Wus dumugi unggyan ingkang tinuju, ki suba manggala gya asung dhumateng putra temanten sarimbit nulya jengkar saking sasana rinengga, jengkaring putra temanten pindhane sri narendra lagya cangkrama kalihan ingkang garwa. (Lajeng mungel Ketawang Langen Gita Sri Narendra laras pelog pathet barang).
Panjenenganipun para rawuh saha para lenggah, padatan kirabing putra temanten punika dipun rumpaka, wondene rumpaka punika wonten kalih,
1. rumpaka panyandra;
2. rumpaka wedharan;
Kepareng kula ing mriki ngaturaken rumpaka wedharan, binarung swaraning gangsa kang hambabar ketawang Langen Gita Sri Narendra katingal putra temanten jengkar saking sasana rinengga keparenging sedya marak sowan wonten ngarsanipun para rawuh manjing ing panti busana arsa ngrucat busananing kanarendran badhe hangrasuk busana kasatriyan, sinten ta pinangka pangarsaning lampah inggih winastan suba manggala ingkang ateges suba punika sae, manggala punika dados pangarsa ingkang sae, mila mboten mokal lamun ta kadang ___________ piniji pinangka pangarsaning lampah ingkang mengku werdi asung pralampita dhateng para putra temanten sekalihan engeta dhumateng Gusti ingkang akarya loka, mila jejering manggala suba namung setunggal, sinambunging lampah ki suba manggala lah punika ta warnane ingkang sinebut pratiwa manggala, talang pati inggih satrya kembar pinilih taruna kang bagus warnane kembar busanane mengku pralampita dhumateng putra temanten tansaha kembar pakartine, kembar cipta, rasa lan karsane, menggah werdinipun satriya pralampita mugi Sri atmaja temanten sageta hanglenggahi jejering satriya tama ingkang winengku tri prakawis:
- Ora golek seneng nanging kudu bisa gawe senenging liyan.
- Ora golek marem nanging kudu bisa gawe mareming liyan.
- Ora golek jeneng nanging kudu bisa njunjung asmaning liyan.
Inggih tiyang ingkang sampun saget nindakaken tri prakawis punika saget pikantuk sesebatan satriya tama ingkang abudi luhur, punika pangajabing putra temanten.
Sinambunging wuri tindakira satriya kembar lah punika ta warnanira ingkang winastan patah sakembaran ingkang dumadi saking kenya alit - alit ingkang ayu - ayu warnane edi peni busanane, asung pralampita dhumateng putra temanten pinangka:
P anuntun
A mrih temanten sekalihan
T ansah bisoa
A sih, asah, asuh ingkang sarta
H ayu, hayom, hangayemi
Ingkang lumaksana sawingkingipun patah sakembaran lah punika ta pinangka punjering cinarita inggih sekaring pawiwahan, tindake putra temanten sekalihan ingkang kinanthi panjenenganipun Ibu ___________ saha Ibu ___________ anggenya lumaksana tansah kekanthen asta bebasan renggang gula kumepyur pulut datan genggang sarema, sapecak mangu satindak kendel ing sedya amung meminta nugrahaning Gusti ingkang sarta nyuwun dhumateng para rawuh mugi anggennya netebi darmaning gesang ngancik ing alam madya ingkang linantaran hanambut sih sutresna susila hakrami tansah pinaringan rahayu nir hing sambekala, ingkang lumaksana salajur sisih jajar kalih sawingkingipun putra temanten nun inggih pethanipun putri dhomas, menawi wonten ing Ngayogyakarta winastan pager hayu, menawi wonten Surakarta winastan Dhomas, dho punika kalih, emas punika kawan atus, jangkep wolung atus mengku pralampita dhumateng putra temanten bisoa hanetebi hasta karya hasta brata karyaning bebrayan agung, wekdal punika putri ingkang pindha dhomas namung nenem ingkang ateges nemtokaken jumbuh ing raos sejati kang tumanduk dhurnateng putra temanten ingkang ginebeng nem prekawis inggih punika:
- Wahyaning raos hasmara nadha inggih sengseming pangucap.
- Wahyaning raos hasmara nala inggih sengseming manah.
- Wahyaning raos hasmara tura inggih sengseming sih.
- Wahyaning raos hasmara turida inggih sengseming kaprihatosan.
- Wahyaning raos hasmara tantra inggih sengseming turun.
Sawingkingipun putri kang pindha dhomas, para kadang wredha ingkang sami sarimbit kalihan garwa esthining manah amung jurung puji hastuti puja hastawa mugi putra temanten anggenipun mangun bebrayan enggal tansah pinaringan karaharjan ing janaloka prapteng loka baka.
Ingkang lumaksana sawingkingipun sri temanten sekalihan ingkang rama saha ibu pinangka jejering pungkasaning lampah ingkang ing ngarsa asung tuladha ing madya mangun karsa ing wuri handayani rumaos bombong birawaning manah ingkang rama saha ibu ngawuningani putra temanten sekalihan ingkang ginarubyug para kadang wandawa saha sineksen sanggyaning para rawuh, mugi anggenya netebi wajibing gesang lantaran nambut sih sutresna susilaning akrami tansah manggiha raharja mulya. Wus ndungkap unggyan ingkang tinuju sang suba manggala gya sung sasmita dhateng putra temanten nulya manjing ing sasana busana ngrucat busana kanarendran hangrasuk busana kasatriyan.
Para rawuh saha para lenggah makaten menggah anggen kula ngaturaken rumpaka wedharan kirabing putra temanten, pangalembana miwah panyaruwe kasumanggakaken dhumateng para rawuh saha para lenggah.

53. Tuladha Aturipun Panatacara
Sasampunipun Kirab angka I

Panjenenganipun para rawuh saha para lenggah, makaten jengkaring putra temanten sekalihan ingkang winastan kirab kanarendran sampun paripurna, titi laksana salajengipun nun inggih minangka miyak swasana, keparenging sedya Bp ___________ sekalihan (ingkang mengku gati) badhe atur panglipur malih arupi langen beksan _______________ (menawi wonten) ingkang katindakaken dening kadang ______________ ingkang sarta kadang _______________, mbok bilih sampun samekta ing gati kasumanggakaken dhumateng para - para ingkang piniji.

Menawi mboten wonten beksan:
Dhumateng para rawuh saha para lenggah kasuwun lelenggahan kanthi mirunggan saengga paripurnaning pawiwahan ing kalenggahan punika sinambi midhangetaken ungeling gangsa lokananta ingkang sampun cinandhi ing pita swara dening kadang kula panata pita swara, mugi kajumbuhna kalihan swasana nuwun.

Menawi karawitan:
Dipun isi gendhing - gendhing.

54. Tuladha Aturipun Panatacara Badhe Kirab angka II (Kasatriyan)

Para rawuh saha para lenggah wonten ganda sumerbak arum katiyubing samirana manda, sung sasmitaa bilih putra temanten anggenipun ngrasuk busana kasatriyan sampun paripurna keparenging sedya humarak sowan malih wonten ngarsa panjenengan sadaya, kladuking atur winastan kirab kasatriyan, hambok bilih sampun samekta ing gati sawega ing dhiri kasumanggakaken dhumateng para - para ingkang piniji, kirabing putra temanten binarung ungeling ketawang Suba Kastawa, sumangga nun nuwun.

Keterangan:
1. Urutaning lampah kados kirab angka I
2. Kirabing temanten saget dipun rumpaka panyandra utawi rumpaka
wedharan kados kirab ingkang angka I
3. Saget dipun sarengi rerepen

55. Tuladha Rerepen Kangge Nyarengi Kirab
Kasatriyan Sekar Sinom

1. Mijil kang pindha narendra
Den garubyuk para cethi
Mancorong ponang wadana
Pindha Komajaya Ratih
Rinengga - rengga peni
Gawok ngungun kang handulu
Sinung prabawa. maya
Hangadhang mulya sejati
Jroning driya asung pamuji Hyang Suksma

2. Pamujine mengku brata
Meminta sihing Hyang Widhi
Satindak lan tandukira
Mugyantuk berkahing Gusti
Uga muna lan muni
Tinebihna salah dudu
Tinuntun buditama
Pantes tinulad pra janmi
Pindha nata gya salin agem satriya

3. Hageman satriya tama
Pindhane sang gunungsari
Iku kang temanten priya
Kang putri lir ragil kuning
Prasetya trus nyawiji
Mrih lestari runtut - atut
Ngesthi mengkoni putra
Tall tresna jaman mangkin
Dwi kang putra wus cukup rengganing krama

4. Tindake sang sinatriya
Kairing puji hastuti
Wiraga mengku prabawa
Mrabawani kang mriksani
Hamemayu sesami
Mahambeg satriya tuhu
Yeku trah Pancasila
Ngudi mulya lahir bàtin
Tansah eling waspada bakti mring praja.

5. Widada manggih yuwana
Sari kang pindha narpati
Rineksa pra wredha mudha
Sumunar lir dewa - dewi
Kongsi kaki lan nini
Paminta kapranan kalbu
Amrih bisa sembada
Ing akhir manggih swarga di
Wiji mulya kinarya ngrengga nagara.

Panjenenganipun para rawuh saha para lenggah, sampun handungkap prapteng unggyan ingkang tinuju, sang subamanggala gya sung sasmita mring sri temanten nulya kalenggahaken wonten sasana adi, sang suba manggala sumawana para kadang wandawa bingar jroning wardaya karana wus bangkit hangentasi karya nulya wangsul mring papanira sowang - sowang nedya lerem salira kanthi suka pari suka sumangga, nun nuwun.

56. Tuladha Aturipun Panatacara
Sasampunipun Kirab angka II

Nun inggih para rawuh saha para lenggah, paripurna kirabing putra temanten sekalihan winastan kirab kasatriyan, ingkang punika atur uninga bilih pawiwahan prasaja ing ri kalenggahan punika dereng paripurna, mugi nyebar ron kawis nyuwun sabar ingkang sawetawis.
Jumbuh kalihan wewangsoning para winasis ingkang sampun cinandhi hing akasa jinempana ing maruta, bilih penggalih sabar punika tansah sinuyudan dening putra wayah, paripurnaning pahargyan ing mangke hambok bilih putra temanten sampun jengkar saking sasana wiwaha tama marak wonten sangajenging wiwara ngajeng pratandha cetha bilih pahargyan punika sampun paripurna, ingkang punika mugi wontena suka lilaning penggalih lelenggahan kanthi mirunggan sinambi mirsani atur panglipur saking panjenenganipun Bp __________ (ingkang mengku gati) arupi langen beksan __________ (ingkang katindakaken dening kadang __________ (menawi wonten).

Menawi karawitan:
Dipun isi gendhing - gendhing ingkang jumbuh kalihan swasana.

Menawi Tip/Cassette/CD:
Kadostuladha ing ngajeng.

57. Tuladha Aturipun Panatacara
Badhe Paripurnaning Gati

Nun inggih para rawuh saha para lenggah, kados sampun ndungkap paripurna lampahing tata upacara pawiwahan prasaja ing ri kalenggahan punika, ingkang punika jumbuh kahan urut reRoncening tata upacara ingkang sampun rinakit, purwa, madya, wasana sampun kalampahan kanthi wilujeng nir ing sambekala, awit saking punika tebih saking raos panundhung saking panjenenganipun Bp __________ (ingkang mengku gati) anggenipun nampi keraWuhan panjenengan kiranging tanggap, tangguh, gupuh miwah suguh mugi diagung pangaksama panjenengan sadaya, jengkaring putra temanten saking sasana wisudha tama minangka paripurnaning pawiwahan, ingkang kepareng hanganthi jengkaripun nun inggih panjenenganipun Bp __________ sekalihan, jengkaring putra temanten binarung ungeling gangsa ladrang gleyong laras pelog pathet nem sumangga, nun nuwun.
Hamung semanten panjenenganipun para rawuh saha para lenggah pahargyan prasaja ing ri kalenggahan punika, mila awit saking punika kula minangka jejering pambiwara tartamtu kathah kekiranganipun saha kekilapan labed budi dayaning manungsa kirang sampurna ingkang sarta kirang pana anggen kula nampi wewarah mawantu - wantu ngaturaken tebah siti sekul binuntel roning kalapa, apuranta mbok bilih wonten lepat kula.
Akhirul kalam wabillahi taufiq wal hidayah, Wassalamu ‘alaikum Wr. Wb.

Keterangan:
Tuladha lampahing upacara pawiwahan punika saged dipun wuwuhi utawi dipun kirangi punapa dene dipun ewahi manut miturut kabetahan tuwin kawontenan (swasana).

Tidak ada komentar:

Posting Komentar

Les Private

Bagi yang pengin les private komputer segala macam materi bisa hubungi kami loh.